İnfak kelimesini duymuşsunuzdur.
Ramazan ayı bir yerde infak ayı da olduğu için bu ay içinde daha çok duyuyorsunuz.
Bir kelimeyi duymak başka, onun anlamını bütün yönleri ile kavramak, anlamak başkadır.
Size infak nedir diye sorulduğunda herhalde diyeceksiniz ki, biraz parayı fakir olan birine vermek, yardım etmektir, olacaktır.
Genel anlamı ile bu doğru, ama yeterli değildir.
İnfak denilince daha geniş şeyin anlaşılması gerekmektedir.
Sadaka infaktır.
Zekat infaktır.
Fitre infaktır.
Hangi ad altında olursa olsun verdiğimiz her şey infaktır. Toplumsal barışı sağlayan en büyük kurumun adıdır infak.
İnfak, Allah’ın müminler için övdüğü, yapılmasını önemle istediği bir davranıştır.
İnfak bir Kuran kavramıdır. Allah, bir çok ayetinde sık sık kullanır. İnfakın ne olduğunu, kime verilmesi gerektiğini, amaçlarını anlatır.
İnfak kelimesinin kökü Arapçadır ve tünel anlamına gelmektedir.
Tünel ile infak etme arasında ne gibi bir ilişki vardır?
Tünel, dağlar arasından gider, açıldığı yer ile çıktığı yeri birbirine bağlar. İnfak ta, infak eden ile infak edilen arasındaki gizli tüneldir. Bu ikisini birbirine görünmez yollarla, sevgiyle bağlar.
İnfak eden, ettiği için mutludur, Allah emrini yerine getirmiştir, infakı kabul eden de mutludur, aldığı malı veya parayı ihtiyacı olduğu bir derdine harcayacaktır, zor durumdan kurtulacaktık.
Böylece veren ile alan arasında sevgi, güven doğacak, bu da topluma yansıyacak ve sarsılmaz bir toplum yapısı oluşturacaktır.
İslam, barış ve kardeşlik dinidir. Böylece dinimiz İslam, toplum barışını sağlamaktadır.
İnfak etmek, Allah yolunda malları harcamaktır.
Allah yolunda mal harcayın.
Malları, Allah yolunda harcamak, vermek Allah’ın emri olduğunu açıkca bu ayette buyurulmuştur.
Allah yolunda malları harcamamak, ayetin devamında kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmak olar belirtilmiştir.
Kendinizi ellerinizle tehlikeye bırakmayın ve güzel hareket edin.
Çünkü Allah güzellik ve iyilik edenleri sever. Bakara 195
İnsanlar, genel olarak şöyle düşünürler: Malımı, paramı insanlara verirsem, malım azalalır, biter, onu bir daha yerine koyamam, derler.
Allah diyor ki, ben zenginim, siz fakirsiniz. Gerçekten Allah yanında insanların zenginliği hiç hükmündedir. Zaten bizim diye sahiplendiğimiz mallar da bizim değil, Allah’ındır. Bu mallar bize dünyada kullanalım diye verilmiştir. Verilmiştir, çünkü bunlarla denenmekteyiz. Allah bakıyor, bakalım benim mal verdiğim kullarım, ihtiyacı olan diğer kullarıma bu maldan pay veriyor mu?
Allah’a iman eden, iman ettiği iddiasında bulunan insanlar bunu davranışları ile ispat etmek zorundadırlar. İman eden insanlar Allah’a da güvenen insanlardır. Allah’ın gönderdiği Kuran’a kayıtsız şartsız uyacağını kabul eden insanlardır.
Allah yolunda mallarınızı harcıyorsanız, bu malın bitmeyeceğini, Allah onun yerine muhakkak başkasını vereceğini ilan ediyor. Allah buyuyor ki:
De ki: “Şüphesiz, Rabbim rızkı kullardan dilediğine bol bol verir ve kısar. Allah yolunda her ne harcarsanız, Allah onun yerine başkasını verir. O, rızık verenlerin en hayırlısıdır. Sebe 39
Onun için kulun malım biter diye bir endişesesi olmamalıdır. Allah onun yerine başkasını verecektir, hem de fazla fazla verecektir. İşte fazla fazla vereceğini bildirdiği o ayet;
Mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, bir tanenin durumu gibidir ki, yedi başak bitirmiş ve her başakta yüz tane var. Allah, dilediğine daha da katlar. Allah’ın rahmeti geniştir. O, her şeyi bilir. Bakara 261
Bir çok insan, gösteriş için, ona buna ben hayır yapıyorum demek için, ya da mal veya para verdiği kimselere bir şey olunca “Yahu gözüne dursun, dün nefesin kokuyordu, şimdi adam mı oldun başıma?” diyer gönül incitmenin Allah’ın sevmediği davranış olduğu konusunda uyarılmaktayız.
Allah yolunda mallarını infak eden, sonra verdiklerinin arkasından başa kakmayı, gönül incitmeyi uygun görmeyen kimselerin Rableri yanında mükafatları vardır. Onlara hiçbir korku yoktur ve onlar, üzülmeyeceklerdir. Bakara 262
Malı gösteriş için Allah yolunda harcayanlar insan ve cin şaytanlarının arkadaşlarıdır. Ve bunlar kötü arkadaştır.
Bunlar, Allah’a ve ahiret gününe iman etmedikleri halde mallarını, insanlara gösteriş yapmak için harcarlar. Şeytan kimin arkadaşı olursa, o ne kötü arkadaştır! Nisa 38
Ama infak etmenin şartı da vardır. İnfak, yani malları Allah yolunca harcamak Allah rızasını gözetmenin dışında olmamalıdır.
Onları yola getirmek senin boynuna borç değildir, ancak Allah dilediğini yola getirir. Yaptığınız her iyilik sırf kendiniz içindir. Siz yalnızca Allah rızasını gözetmenin dışında infak etmezsiniz.İyilik cinsinden ne infak ederseniz o size aynen ödenir. Size hiçbir şekilde haksızlık yapılmaz. Bakara 272
Kuran, Allah yolunda harcayın, verin diyor ya, insanlar da kullanmadıkları eskimiş şeyleri, gerekmezleri, kendisinin işine gelmeyen veya yeniledikleri bir eşyanın eskisini ihtiyacı olanlara veriyorlar.
Bu olur mu? Düşünürseniz bunun olmayacağını, bunu vicdanların kabul etmeyeceğini anlarsınız. Böyle yapanların Kuran’dan ne kadar habersiz oldukları da ortaya çıkmış olur.
İnfak günümüzde bozuk paralardan kurtulma şeklinde anlaşılır olmuştur. Biri bir şey istiyor, o da çıkarıp cebindeki elli kuruşu, bir lirayı veriyor. Ne o, Allah yolunda infak yaptım diyor.
İnfakın nasıl yapılacağını Kuran hükme bağlamıştır. İşte o muhteşem ayet:
Ey İman Edenler, infakı gerek kazandıklarınızın, gerek sizin için yerden çıkardıklarımızın temizlerinden yapın. Kendinizin göz yummadan alıcısı almayacağınız şeyleri vermeyin. Biliniz ki, Allah sadakalarınıza muhtaç değildir ve hemde layık olandır.Bakara 267
Allah yolunda harcama yani infak, ayete göre çalışarak kazanılan mallardan ve toprakdan elde edilen mahsulun en temizinde yapılmalıdır. Harmanı toplamışsınız, tonlarca domates var önünüzde, bir garip gelince nerde çürükleri , ezikleri var onları vermeyin diyor Allah. Kuran’daki ifadenin muhteşemliğine bakınız. KENDİNİZ GÖZ YUMMADAN ALMAYACAĞINIZ ŞEYLERİ VERMEYİNİZ.
Gördün mü, öyle ezik falan değil, üç beş kuruş değil, kendi çocuğuna ne veriyorsan, kendin ne giyiyorsan, ailene ne yediriyorsan ondan vereceksin, ondan alacaksın.
Allah yolunda mallarımızı kimlere vermeliyiz? Allah rızası için mallarını verecekler için akla gelen sorudur bu. Her konuda gerekli açıklamayı yapan Rabbimiz, Kitabı Kuran’da bildirmiştir.
Allah için seve seve, akrabaya, yetimlere, çaresizlere, yolda kalmışlara, yoksullara, esir düşmüş olanlara da infak edilir. Bakara 177
Ey Muhammed! Sana nereye infak edeceklerini soruyorlar. De ki: Hayır olarak verdiğiniz nafaka,ana baba, yakınlar, yetimler, yoksullar ve yolda kalmışlar içindir.Hayır olarak daha ne yaparsanız herhalde Allah onu bilir. Bakara 215
Allah yolunda harcamanın kimlere yapılacağının belli olmasından sonra nasıl yapılacağın da önemlidir. İnfak nasıl yapılmalıdır? Al, bu benim infakım diyerek, karşısındakinin kalbini kırarak, inciterek infak yapılmamalıdır.
Allah, infakın, yani Allah yolunda harcamanın hem gizli, hem de açık olmasını istemiştir.
İnsanlara yapılan yardımlar, gizli olmalıdır. Ama yardım kuruluşlarına yapılan yardımlar açıktan da olabilir. İster gizli olsun, ister açık olsun, yapılan yardımda Allah rızası aranmalı, buna uyulmalıdır.
Mallarını gece ve gündüz, gizlice ve açıkça infak edenler yok mu, işte onların Rableri katında ecir ve mükafatları vardır. Ve onlara herhangi bir korku yoktur, onlar hiçbir zaman mahzun da olmazlar.Bakara 274
Yardım yapılacak kimse iyi araştırılmalıdır. Dilenciliği alışkanlık ve meslek haline getirmiş kişilere bu tür yardımda bulunmak, infakın amacına uygun düşmez. Toplumda öyle insanlar vardır ki, onların durumları çok kötü olduğu halde gelip sizden yardım isteyemezler. Ama onların durumları ve davranışları ile yardıma ihtiyaçları olduğunu insan anlar. İşte İnfak bu tür insanlara yapılmalıdır, Allah da böyle istemektedir.
İnfak edilenler, Allah yolunda kapanıp kalmış, yeryüzünde dolaşamaz olmuş yoksullar içindir.İffet ve onurları yüzünden cahiller bunları zengin kişiler sanır. Sen onları yüzünden tanırsın.Yüzsüzlük ederek insanlardan bir şey istemezler. Nimet ve imkandan infak ettiğiniz her şeyi Allah çok iyi bilmektedir. Bakara 273
Allah için yapılan yardımlar, insana sevap kazandırır, Allah onları utandırmaz, daha önceleri hayatınızda yapmış olduğunuz çirkinlik ve kötülükleri güzelliklerle yok eder. Bakınız. Rad 22
Zaten infakın asıl amacı da insanı iyiliğe ulaştırmaktır. Bakınız Allah ne buyuruyor:
Sevdiğiniz şeylerden harcamadıkça, gerçek iyiliğe asla erişemezsiniz. Her ne harcarsanız Allah onu hakkıyla bilir. Ali İmran 92
İnfak sevdiğimiz mallardan yapılmalıdır. Ben yenisi alayım da şu eski gömleği şu komşum öğrenciye vereyim, ya da kızıma güzel bir mont olayım da şu komşu kızının montu yok, eskisini de ona vereyim demek doğru bir davranış değildir ve Allah böyle istemiyor. İnfak, gözden çıkardığınız ,sizin için kıymeti olmayan maldan değil, kıymetli olan maldan verilmelidir. Oğluna aldığın gömlek gibi öteki öğrenciye, kızına aldığın mont gibi öteki kıza da almalısın.
Sevdiğiniz şey bunlardır. Bu ve benzeri şeyleri yapmadıkca Allah kural koymuştur, asla iyi olamazsanız, çünkü Allah ne harcadığınızı da bilir. Kendinizi, komşunuzu kandırabilirsiniz, ama Allah’ı asla, bunu hiç unutmamak lazımdır.
İnsanlar derler ki, benim de olsa infak ederdim. Yok işte diye avunurlar. Belki haklılar. Ama şu bir gerçektir ki, muhakkak senin durumundan daha fazla ihtiyacı olanlar vardır Onun için Allah ne zaman ve hangi şartlarda infak edeceğimizin yolunu göstermiştir.
Onlar, bollukta ve darlıkta Allah için harcarlar, öfkelerini yutarlar, insanları affederler. Allah iyilik edenleri sever. Ali İmran 134
Demek ki, Allah için harcama bol zamanlarda da dar zamanlarda da yapılmalıdır. Bol zamanlarda çok, dar zamanlarda az, ama yapılmalıdır.
Aslanda Allah infaka ticaret gözüyle bakmamızı istemektedir. Allah için verilen mallar eksilmez, batmaz, tükenmez, bu batma tükenme, eksilme ihtimali dahi olmayan bir güzel ticarettir. Ve karşılığını Allah muhakkak verecektir.
Allah’ın kitabını okuyan, namazı kılan ve kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve açık olarak verenler, kesinlikle batma ihtimali olmayan bir ticaret umarlar. Fatır 29
Bizim yaptığımız infaka Allah’ın ihtiyacı yoktur. Bu, bizim içindir. Kendi iyiliğimiz için Allah bizden Kendi yolunda harcama yapmamızı istemektedir. Diyor ki:
O halde gücünüzün yettiği kadar Allah’tan korkun, dinleyin, itaat edin, kendi iyiliğinize olarak harcayın. Kim nefsinin cimriliğinden korunursa işte onlar kurtuluşa erenlerdir. Tegabün 16
Bu ayete göre infak edenler cimrilikten de kurtulacaklardır. Allah cimri insanları sevmez. Bir kul için en büyük ödül, Allah’ın sevdiği kul olmaktır.
İnfakın Allah tarafından kabul edilmesinin temel bir de şartı vardır. Bu da Allah’a ve Resulüne iman etmektir. İman etmeyenlerin yaptıkları infaklar Allah tarafından kabul edilmeyecektir. Çünkü iman sahibiyim diye iddiada bulunmak ancak bu imana uygun davranışlarla kendini gösterir.
Allah’a ve Resulüne iman edin. Sizi hâkim kıldığı, sizin yönetiminize verdiği şeylerden harcayın. Sizden, inanan ve harcayanlar için büyük mükafat vardır. Hadid 7
Allah yolunda her ne harcarsanız onun sevabı size eksiksiz ödenir ve asla haksızlığa uğratılmazsınız. Enfal 60
Allah yolunda yapılan harcamaların hiçbir tanesi kaybolmaz, bunların karşığı infak edene hem bu dünyada, hem de öteki dünyada eksiksiz ödenecektir. Bu Allah’ın kullarına vaadidir.
Allah asla vadinden dönmez. Ama insanların çokları bunu bilmez. Rum 6
Allah yaptığımız her şeyi bllir, görür, işitir. O’dan gizli ve saklı hiçbir şey olamaz.
O bize şah damarımızdan daha yakındır. Kaf 16
Allah yolunda en güzel harcama, gösteriş yapılmadan olan harcamadır.
Bunlar, Allah’a ve ahiret gününe iman etselerdi ve Allah’ın verdiği rızıktan gösterişsiz harcasalardı kendilerine ne zarar gelirdi? Allah onların söz ve işlerini çok iyi bilendir.Nisa 39
Hayatımızın değişmeyen bir gerçeği vardır.
Bu da bir gün öleceğimizdir. Ama Ne zaman öleceğiz, bu belli değil.
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakındır o gün. Belki birkaç dakika sonradır. Ama birgün olacağı kesindir.
Ben gencim, daha uzun yıllar yaşayacağım, hele biraz mal toplayım, paralar kazanayım, ömrümün sonuna doğru da Allah yolunda infak ederim diye de düşünüyor olabiliriniz.
Hatta bazı insanlar hasta yataklarında, öleceklerini anlayınca, çocuklarına veya yakınlarına mallarını şöyle böyle yapılmasını isterler.
İşte o zaman anlamışlardır ki, bu dünya malı bu dünyada kalıyor. İşte o zaman anlamışlar ki, kendileri ile o mallar mülkler gelmiyor, gelmeyecek. Artık onları paylaştırma zamanı diye düşünebilirler, düşünebilirsiniz.
Bu zamanda harcanan malların Allah için hiçbir öneminin olmadığını Allah açık bir şekilde bildirmiştir. Buyuyor ki:
Ey iman edenler! Kendisinde hiçbir alış verişin, hiçbir dostluğun ve hiçbir şefaatin bulunmadığı bir gün gelmeden önce, size verdiğimiz rızıklardan Allah yolunda harcayın. Kâfirlere gelince, onlar zalimlerdir. Bakara 254
Allah, ölüm gelmeden harcayın diyor. Yani varsa yeteri kadar malınız mülkünüz, fakirlerin hakları onlara vermeye başlayın. Çünkü yarın ne olacağını kimse bilemez. Ölüm anında harcanan mallar şöyle böyle yapınız demenin hiçbir önemi yoktur.
Aslında infak, mala sahip olmaktır. Kazandığımız mala sahip olduğumuz zaman ancak onu gönül rahatlığı ile Allah yolunda harcarız.
Eğer kazandığınız mal, size hakim olursa, sizi yönetirse, siz o maldan tükenir korkusu ile kimseye beş kuruş vermezseniz, cimrilik, tedavisi zor bir hastalıktır. Buna ancak infak önler.
Başka bir ifade ile, bizim diye bildiklerimize sahip olalım, onlar bize sahip olmasınlar. Kim kime sahipse, o, onu köle gibi kullanır, hürriyetini elinden alır.
Bir de bilinmelidir ki, Allah yolunda harcanacak mallar alın teri ile kazanılmış olmalıdır. Haksız yere elde edilen mallar zaten haramdır. Pislikten ancak pislik çıkar. Böyle bir malı olanlar zaten onu Allah yolunda değil, gösteriş için, desinler, ne eli açık adam diye göstersinler diye harcar.
Temiz kazanılan malların içinde ihtiyac sahiplerinin hakları vardır.
Allah, kazandıklarımızdan Kendi yolunda harcayan kullarından eylesin.
Saygılarımla..
Necmi Akgül